در مجموعه بودن، وابسته نبودن

علامه مصباح یزدی در کتاب ره توشه ی خود، در درس «مقام تقوا، زهد و ورع» می فرمایند:

««زهد» و «زهاده» در لغت به معنای عدم رغبت و بی‌میلی است و در مقابل علاقه، میل و رغبت به دنیاست یعنی انسان به دنیا رغبت و دلبستگی نداشته باشد و تنها به زندگی ساده قناعت کند.

لازم به ذکر است که زهد مطلوب در اسلام، اینست که انسان در راه بهتر انجام دادن مسؤولیت‌های خود، سادگی و گریز از تجمل را شیوه خود قرار دهد و به مظاهر پر زرق‌و‌برق زندگی بی‌اعتنا گردد. بدیهی است که این طرز رفتار به جهت پلید دانستن دنیا و مظاهر آن و نیز به جهت تضاد دنیا و آخرت و نیز به جهت فرار از مسؤولیت‌های اجتماعی نیست، بلکه زهد در اسلام برای انجام بهتر مسؤولیت‌ها و غلبه بر تمایلات و گرایشهای افراطی و در جهت کنترل شیفتگی و دلبستگی به مظاهر زندگی است که از این رهگذر روح افزون‌طلب انسان را مهار می‌کند و حالت خود باختگی در برابر مظاهر زندگی دنیا را از بین می‌برد. چنانکه حافظ می‌گوید:

غلام همت آنم که زیر چرخ کبود *** زهر چه رنگ تعلق پذیرد آزاد است.

بنابراین زهد در اسلام با داشتن مال و ریاست منافات ندارد و در واقع زاهد کسی است که مظاهر زندگی را بیش از حق و خداوند دوست نمی‌دارد و اهداف الهی را قربانی اهداف دنیوی نمی‌کند و آخرت را اصل قرار داده دنیا را بعنوان فرع و وسیله و مقدمه آن می‌جوید.

با توجه به آنچه ذکر شد، تفاوت زهد با رهبانیت ـ که در آیین مسیحیت و بودائیان مطرح است ـ روشن می‌گردد، چرا که رهبانیت به معنای ترک دنیا، فرار از مسؤولیت‌ها و گریز از اجتماع است و چنین تفکری با روح اسلام سازش ندارد. از نظر اسلام، همه مظاهر زندگی از مال، فرزند و ریاست و غیره همه ابزار تکامل و پیشرفتند و همه نعمت‌های خداوندند و استفاده صحیح و رعایت تعادل در بهرهوری از آنها، علاوه بر اینکه موجب آبادگشتن دنیای انسان می‌شود، موجب آباد گشتن آخرت نیز می‌شود. استفاده صحیح به این است که انسان برای دنیا و مظاهر آن اصالت قائل نباشد و آنها را به مثابه نعمت‌هایی در جهت رسیدن به کمال و سعادت آخرت قرار دهد، چنانکه فرموده‌اند: «الدُّنْیا مَزْرَعَةُ اْلاخِرَةِ»(1)و نیز خداوند می‌فرماید:

«وَابْتَغِ فِیمَا اتَکَ اللَّهُ الدَّارَ اْلاخِرَةَ وَ لاَتَنْسَ نَصِیبَکَ مِنَ الدُّنْیَا...»(2)

و بکوش تا از راه چیزی که خداوند عطا کرده ثواب و سعادت آخرت را تحصیل کنی و بهره‌ات را از دنیا فراموش نکن.

از نظر اسلام، هر چه در این دنیا رنگ وجود به خود گرفته نیکوست و خداوند چیز بدی نیافریده است. بنابراین نه دنیا و مظاهر آن بد است و نه علاقه به آنها که از روی میل طبیعی در انسان قرار داده شده است. پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمودند:

«الزَّهادَةُ فیِ الدُّنْیا لَیْسَتْ بِتَحْریمِ الْحَلالِ وَ لا إِضاعَةِ الْمالِ وَلکِنِ الزَّهادَةُ فیِ الدُّنْیا أَنْ لاتَکُونَ بِما فی یَدَیْکَ أَوْثَقَ مِنْکَ بِما فی یَدِاللّهِ»(1)

زهد در دنیا و از دنیاگذشتگی این نیست که حلال را بر خود حرام کنی یا مال خود را تلف کنی. زهد یعنی به آنچه در دست توست بیش از آنچه نزد خداوند است اعتماد نداشته باشی.»

بعضیا و برخی ها

بعضیا کلا تو مرحله سوم اند، یعنی فقط واقعیات رو میبینن
بعضیا تو مرحله دومن، یعنی فقط راهبرد ها رو می شناسن
بعضیا پیشرفته ترن، مرحله دوم و سوم رو خوب بلدن،
بعضی هم که فقط اولی رو میشناسن و کاری به دو مرحله بعد ندارن...
ولی فقط برخی ها هستن، که با پایبندی به آرمان ها و شناخت راهبردها، و واقعیت ها، برنامه میریزند و عمل می کنند...
در بین افراد بالا، معمولا بعضیا خوبن و برخی ها تندروی افراطی بی بصیرت بوق!

البته شما می توانید حتی استوانه ها و مکعب مستطیل های نظام رو هم در گروه های بالا بیابید...

توهم گفتمان انقلاب

سوال:

سلام علیکم.

حضرت آقا در سخنان اخیر فرموده اند تکلیف گرایی منافاتی با به دنبال نتیجه بودن ندارد و آرمان گرایی بدون توجه به واقعیات منجر به توهم میشود. به نظرشما آمدن سعید جلیلی به عرصه انتخابات به دلیل نگاهی آرمانی به اهداف انقلاب یک اشتباه بود؟ آیا شعار مقاومت و کاندیداتوری جلیلی نگاه آرمان گرایانه بود؟ آیا دوستان حامی مقاومت واقعیت های جامعه را نادیده گرفتند؟

دکتر طاهر زاده:

باسمه تعالی

سلام علیکم

بنده این طور فکر نمی‌کنم. مگر می‌شود آرمان‌ها را فراموش کنیم به نظر بنده در بین نامزدها تنها آقای جلیلی بود که در واقع متعهد به آرمان‌های اصیل انقلاب بود و با واقعیتی با نام مقاومت در مقابل استکبار به‌خوبی آشنا بود. موفق باشید

خداحافظی